تعریف تحریف

تحریف از ریشه‏ی «حرف» است، حرف هم در زبان عربی به گوشه و کنار گفته می‏شود. به تحریف در اصل از ریشه و اساس خارج ساختن و از حد وسط دور کردن و به گوشه و کنار کشانیدن است. در لغتنامه‏های فارسی ذیل واژه‏ی تحریف این معانی آمده است: تغییر دادن، تبدیل کردن، وارونه ساختن، جا به جا نمودن، کم و زیاد کردن، از حالت اصلی در آوردن و به طرز و وضع دیگر انداختن، کژ ساختن، تقلب کردن و...

**زیرنویس=لغتنامه‏ی دهخدا؛ فرهنگ معین؛ فرهنگ عمید و... که همه در مترادف با معنایی است که گفته شد و هر کدام به نوعی مفهوم انحراف از اصل را در بردارد.

تحریف در اصطلاح دانشمندان اسلامی، همان است که راغب اصفهانی گفته است:

تحریف کلام، آن است که آن را در گوشه‏ای از احتمال قرار بدهی آنچنان که بتوان بیش از یک معنا [یک معنای اصلی] را به آن بار نمود.

**زیرنویس=المفردات؛ قاموس قرآن، زیر ماده‏ی حرف..

اما جامعترین معنی برای تحریف، همان تبدیل و تغییر است که در بعضی از فرهنگها آمده است.

انواع تحریف

تحریف انواع و صورتهای گوناگون دارد که با توجه به علل و عوامل آن به چند نوع تقسیم می‏شود؛ برخی از آنها در نگاه اول عادی و طبیعی می‏نماید و منشأ آنها را با تسامح می‏توان عوامل قهری و طبیعی دانست و اینکه تاریخ زندگانی امام حسین علیه‏السلام و حماسه عاشورا نیز مانند هر موضوع دیگر، دچار این نوع تحریفات شده است. برخی دیگر از انواع تحریف هم از اغراض سیاسی، قوم‏گرایی، قبیله پرستی، تفاخر ملی، تحجر و جمود فکری، ساده‏لوحی و مقدس مآبی و...ریشه می‏گیرد که این نوع تحریفات در فصل بعدی مفصل بررسی خواهیم کرد. اینک از آن نوع تحریفات سخن می‏گوییم که به نظر می‏رسد عوامل آن طبیعی بوده، فقط بر اثر بی‏دقتی یا کم توجهی راویان و نویسندگان و نسخه پردازان رخ داده است و این خود نیز صورتهای مختلفی دارد

نهضت حسینی و رویدادهای عاشورای سال 61 هجری از جمله وقایعی است که بیش از همه رخدادهای تاریخی در فرهنگ مکتوب بشری مطرح بوده است، فرازهایی از تاریخ عاشورا در آثار اغلب نویسندگان و هنرمندان ملل جهان هر چند کوتاه و تحریف شده نشان از اهمیت، بزرگی و شگفت آفرینی این نهضت دارد.

تردیدی نیست که انگیزه های سیاسی و اجتماعی فراوانی برای تحریف این واقعه از همان آغاز وجود داشته که از مهم ترین آنها حاکمیت استبدادی مخوف حزب اموی بر سرزمین های اسلامی آن هم به مدتی نسبتا طولانی بوده است. علاوه بر این، سایر حکومت های مستبد و مفسد که منش و روش امویان و فرزندان ابوسفیان را پیشه خود ساخته بودند و فرهنگ جهادی و شهیدپرور حسین بن علی (علیه السلام) را در تضاد با منافع خود می دیدند، انگیزه ای نیرومند برای مسخ و تحریف تاریخ و فرهنگ عاشوراداشته اند. منافع شخصی و گروهی عامل دیگری برای چنین رویکرد شوم نیز گردیده است. البته نباید در انحرافات صورت گرفته جایگزینی روضه خوانانی که شاخصه­ی وجودیشان فقط گریاندن مردم است، به جای عالمان دین و روحانیت انقلابی که آبشخور اصلی ترویج مفاهیم و اعتقادات دینی اند را نادیده گرفت. در این مجال سعی نگارنده بر این است تا شما خواننده گرامی را به طور اجمالی با تحریفات حادثه عظیم عاشورا آشنا ساخته و انحرافات نوساخته را گوش­زد کند.

1. لیستی از انحرافات
   
   1- کشته شدن امام حسین (ع) برای شفاعت از گنهکاران امت.
   
   2- به حقارت کشیدن امام و اسراء در برابر یزیدیان برای مظلوم نمایی­های کاذب
   
   3- جهت گریاندن مستمع متوسل به دروغ شدن(حجله عروسی قاسم نوجوان در شب عاشورا و … )
   
   4- خصومت دیرین امویان با اساس دین و وحی و نبوت ، به دشمنی شخصی حسین (ع) و یزید تبدیل شد
   
   5- رسالت یاری رساندن به جبهه حسینی در طول تاریخ ، تنها به سطحِ گریستن بر تشنگی و مظلومیت آل عبا پایین آمد و بیش از روضه فکر امام حسین (ع) ، روضه جسم پاره پاره او و بیش از پیام خونین سیدالشهداء، حلقوم بریده ابا عبدالله مطرح شد .
   
   6- مسخ حقیقت عاشورا و فلسفه قیام کربلا ، به گونه­ای که عزای امام و یارانش هیچ تعارضی با سلطه ستم و فسق نداشته باشد و این بزرگترین تحریف محتوایی عاشورا بود.
   
   7- شفاعت امام بگونه ای یکجانبه طرح شد که بسیاری از علاقه مندان اهل بیت ، تعارضی میان گریستن بر حسین (علیه السلام) و ارتکاب فسق و فجور و زیر پا نهادن حق الناس و ترک وظایف ندانند و امیدشان به حسین (علیه السلام) باشد ، هر چند که غرق گناه باشند !
   
   8- عده ای چنین عنوان می کنند که حماسه ی عاشورا بطور جبری و حادثه ای محتوم روی داده است، اگر این عقیده ی باطل را بپذیریم العیاذ بالله امام و یارانش را از هر گونه اراده، اختیار و تصمیم گیری سلب کرده ایم و اعتقاد به این تفکر موهوم با قرآن و فرهنگ اهل بیت مغایرت دارد به علاوه چنین تخطئه ای در اصل مهم و حیاتی قضا و قدر نوعی انحطاط فکری و عقیدتی به بار می آورد.
   
   9- ائمه ی اطهار (علیهم السلام) تاکید فرموده اند مردم برای آن حضرت بگریند و عزاداری کنند تا هم نهضت عاشورا حفظ شود و هم آنان در پرتو این مجالس و سوگواری ها به رشد معنوی و سازندگی ایمانی برسند و بر اثر همراهی عاطفی با حماسه عاشورا از این چراغ هدایت نور بگیرند و با کشتی نجات از توفان حوادث آسان بگذرند. ولی گروهی این هدف را مسخ کرده و گفته اند: این گریه تسلی خاطری برای حضرت زهراست در حالی که امام حسین (علیه السلام) با شهادت خویش به مادرش زهرا (سلام الله علیها) پیوست و آن دو انسان والا از هم جدا نیستند که حضرت فاطمه (سلام الله علیها)در فراق این ماجرا ناراحت باشد و احتیاج به تسلی داشته باشد.
   
   10- حضرت امام حسین (علیه السلام) با فداکاری کم نظیر خود موجی ایجاد کرد که برای قرون متمادی ستمگران را به هراس واداشت و نامش با شجاعت، معنویت و ایثار و عدالت توام می باشد، اما عده ای این گونه می نگرند که امام حسین (علیه السلام) توسط دشمنان نفله شد و بدون این که تقصیری داشته باشد توسط ستمکاران کشته شد و از این جهت باید برایش متأثر بود و گریست،
   
   11-تمایل به اسطوره سازی و افسانه پردازی: کشته شدن سیصدهزار نفر از دشمنان توسط امام حسین علیه السلام و یا تعداد 25 هزار نفر به دست ابوالفضل العباس و… .